Աբսցեսը (թարախակույտ) օջախային թարախային բորբոքում է, որը բնութագրվում է թարախով լցված խոռոչի առաջացմամբ: Աբսցեսը զարգանում է այն դեպքում, երբ բորբոքման օջախում առաջանում է հյուսվածքի մեռուկացում, այն ներծծվում է լեյկոցիտներով և լուծվում պրոտեոլիտիկ ֆերմենտների ազդեցությամբ, որոնք արտադրվում են լեյկոցիտների մահացած ժամանակ:
Առաջացած թարախակույտը սահմանազատվում է հարևան հյուսվածքից հատիկավոր հյուսվածքի շերտով, որը հարուստ է մազանոթներով:
Աբսցես կարող է առաջանալ ցանկացած օրգանում կամ դրա սահմաններից դուրս: Աբսցես հանդիպում է լյարդում, երիկամում, թոքում, գլխուղեղում, միջօրգանային տարածություններում, փափուկ հյուսվածքներում, որովայնի խոռոչում, հետորովայնամզային տարածությունում, պլևրալ խոռոչում և այլուր:
Աբսցեսն ուղեկցվում է տենդով, ընդհանուր թուլությամբ: Արյան լաբորատոր քննությամբ օրգանիզմում հայտնաբերվում է արտահայտված բորբոքային պրոցես՝ լեյկոցիտների աճ ձախակողմյան թեքումով:
Աբսցեսը ժամանակին չբուժելու պարագայում կարող են առաջանալ լուրջ բարդություններ, օրինակ՝ սեպսիս (արյան վարակ), որը սպառնում է հիվանդի կյանքին:
Աբսցեսի բուժման հիմնական արդյունավետ ուղին աբսցեսի պարունակության (թարախի) էվակուացիան է օրգանիզմից: Արդյունքում հվանդի վիճակը կտրուկ բարելավվում է:
Եթե աբսցեսը չունի մակերեսային տեղակայում, դրա բացազատումն ուղեկցվում է տրավմատիկ վիրաբուժական կտրվածքներով: Առավել դժվարամատչելի տեղակայման աբսցեսների բուժման նպատակով վիրաբույժները դիմում են մեծ վիրահատական միջամտությունների՝ ընդհանուր անզգայացման պայմաններում: Հիվանդները ստիպված են լինում ստացիոնարում անցկացնել մի քանի օր: Բացազատված վերքերի վիրակապությունները հաճախ ցավոտ են և ուղեկցվում են մեծ դիսկոմֆորտով:
Ինտերվենցիոն ռադիոլոգիան էվոլյուցիոն կերպով փոխեց աբսցեսների բուժման մոտեցումները:
Մեթոդի դերն անգնահատելի է հետվիրահատական բարդությունների արդյունքում առաջացած թարախակույտերի բուժման, ծանր ինտոքսիկացիայով հիվանդների բուժման հարցում, քանի որ այդպիսի դեպքերում հիվանդի վիճակը կարող է էլ ավելի ծանրանալ անէսթեզիոլոգիական և վիրաբուժական տրավմայի հետևանքով:
Ինտերվենցիոն ռադիոլոգիայի տեխնոլոգիայով աբսցեսի դրենավորումը չի ենթադրում կտրվածքներ և ընդհանուր անզգայացում չի պահանջում: Հաճախ իրականացվում է տեղային անզգայացման պայմաններում, երբեմն՝ հավելելով որոշակի տագնապամարիչ, հանգստացնող դեղորայք:
Մինիմալ ինվազիվ դրենավորման տեխնոլոգիան թույլ է տալիս տեղադրել ցանկացած տրամաչափի և քանակի դրենաժային խողովակներ օրգանիզմի ցանկացած հատվածում՝ ապահովելով հիվանդության արմատական բուժում:
Միջամտությունը կատարվում է հետևյալ կերպ.
Հիվանդը վիրասրահում պառկում է մեջքի, կողքի կամ որովայնի վրա, ՈՒՁՀ-ով վիզուալիզացվում է աբսցեսը։ Կատարվում է պունկցիոն դաշտի մշակում ասեպտիկ լուծույթներով, այնուհետև կատարվում է պունկցիոն ուղու տեղային ինֆիլտրատիվ անզգայացում, աբսցեսի խոռոչի նշանակետային պունկցիա ՈՒՁՀ հսկողության ներքո: Պունկցիայից հետո կատարվում է աբսցեսի պարունակության ասպիրացիա՝ համոզված լինելու համար, որ պունկցիոն ասեղը գտնվում է աբսցեսի խոռոչում։ Այնուհետև ռենտգեն հսկողությամբ, Սելդինգերի մեթոդով կատարվում է աբսցեսի միջմաշկային դրենավորում:
Հիվանդը պառկում է ԿՏ սեղանին մեջքի, կողքի կամ որովայնի վրա, կատարվում է տվյալ ախտահարված հատվածի ԿՏ սկանավորում, բժիշկ ռադիոլոգի հետ որոշվում է նպատակահարմար պունկցիոն ուղին, կատարվում է պունկցիոն ուղու շերտ առ շերտ տեղային ինֆիլտրատիվ անզգայացում: Այնուհետև, քայլ առ քայլ, ԿՏ պատկերներով ուղղորդվելով՝ պունկցիոն ասեղը ներմուծվում է աբսցեսի խոռոչի մեջ: Պունկցիոն ասեղով ասպիրացվում է աբսցեսի պարունակությունը և,համոզված լինելով, որ ասեղը գտնվում է աբսցեսի խոռոչում՝ Սելդինգերի մեթոդով իրականացվում է աբսցեսի միջմաշկային դրենավորում:
Աբսցեսի դրենավորումից հետո հիվանդի վիճակն անմիջապես բարելավվում է: Հաճախ միջամտությունը կատարվում է ամբուլատոր կարգով, հիվանդը 2 ժամ ստացիոնարում հսկվելուց հետո դուրս է գրվում ստացիոնարից:
Հինվանդի մոտ վիրահատական վերքեր չեն լինում, վերականգնողական փուլի կարիք չի առաջանում: Դրենաժները հեռացվում են այն պարագայում, երբ դրենաժից արտադրություն չի դիտվում կամ այն աննշան է:
ԴԻՏԵԼ ԱԲՍՑԵՍԻ ԴՐԵՆԱՎՈՐՄԱՆ ԿԼԻՆԻԿԱԿԱՆ ԴԵՊՔԵՐ
Իլիոփսոաս մկաններում տեղակայված աբսցեսի միջմաշկային, ԿՏ ուղղորդմամբ դրենավորում
Լյարդի աբսցեսավորված էխինոկոկի միջմաշկային, ՈՒՁ հսկողությամբ դրենավորում