Էնդոկրին խանգարումների շարքում վահանաձև գեղձի հանգույցներն (հանգուցավոր խպիպ) ամենատարածվածն են, գլխավորապես՝ յոդի պակասուրդային տարածաշրջաններում: Վահանաձև գեղձի հանգույցները բնորոշվում են գեղձի հյուսվածքի հավելյալ աճով, գեղձի ներսում մեկ կամ ավելի գոտիների կիստոզ կազմափոխմամբ (դեգեներացիա): Հանգույցները սովորաբար հայտնաբերվում են պատահաբար կամ այլ նպատակներով կատարված հետազոտությունների արդյունքում, օրինակ՝ վահանձև գեղձի ուլտրաձայնային կամ ռադիոիզոտոպային հետազոտության արդյունքում:
Վահանձև գեղձի հանգույցների բուժումը դեռևս վիճահարույց է. սակայն, այժմ հասանելի են ոչ վիրահատական՝ նվազագույն ինվազիվ բուժման եղանակներ, օրինակ՝ հանգույցների ռադիոհաճախական աբլացիա կամ միջմաշկային էթանոլային ներարկում:
Ուլտրաձայնային ուղղորդմամբ միջմաշկային էթանոլային ներարկման մեթոդն աշխարհում ավելի քան 10 տարի կիրառվում է միակ, տաք, թունավոր և անգամ սառը հանգույցների բուժման նպատակով: Սակայն, լավագույն բուժական արդյունքները գրանցվում են վահանձև գեղձի միակ կիստաների դեպքում: Մինչդեռ հանգույցների բուժման լավագույն մեթոդը ռադիոհաճախական աբլացիան է:
Ներկայումս ՄԷՆ մեթոդը կիրառվում է բարորակ, մեծաքանակ հեղուկ բաղադրիչով կիստոզ կամ խառը կիստոզ-կարծր բնույթի հանգույցների բուժման նպատակով:
Միջմաշկային էթանոլային ներարկումը բուժման խնայող, անվտանգ և ամբուլատոր կարգով իրականացվող մեթոդ է:
Վահանաձև գեղձի միջմաշկային էթանոլային ներարկումը՝ ՄԷՆ, վահանաձև գեղձի կիստոզ և խառը՝ կիստոզ-կարծր բնույթի բարորակ հանգույցների բուժման ոչ վիրահատական եղանակ է: Էթանոլի տեղային ներարկումն առաջացնում է վանաձև գեղձի կիստոզ հանգույցների ծավալի կրճատում՝ բջջային ջրազրկման (դեհիդրատացիա) և սպիտակուցային բնազրկման (դենատուրացիա) միջոցով, որոնք հանգեցնում են ռեակտիվ ֆիբրոզի զարգացման:
Միջմաշկային էթանոլային ներարկումը նվազագույն ինվազիվ միջամտություն է, կատարվում է ամբուլատոր կարգով, տեղային անզգայացման և ներերակային սեդացիայի պայմաններում: Ուղղորդվելով ուլտրաձայնային հետազոտության պատկերներով՝ ինտերվենցիոն ռադիոլոգը համապատասխան չափի ասեղով մուտք է գործում վահանաձև գեղձի հանգույց/կիստա:
Կիստայի պարագայում նախ կատարվում է պարունակության ասպիրացիա, այնուհետև ասեղի միջով ներարկվում է էթանոլ:
Հանգույցի դեպքում անմիջապես ներարկվում է էթանոլը, որի ազդեցության արդյունքում էլ կիստան կրճատվում է և անհետանում:
Միջմաշկային էթանոլային ներարկումը հիվանդների համար համեմատաբար անվտանգ, հանդուրժելի, արդյունավետ և մատչելի միջոց է: Միջամտությունից հետո հազվադեպ հանդիպող հիմնական կողմնակի դրսևորումներն են տեղային ցավը՝ ճառագայթումով դեպի ծնոտ և հետականջային շրջան, ձայնի անցողիկ խանգարումը, դեմքի կարմրումը, գլխապտույտը, մեկօրյա տենդը և հեմատոման (արյունակույտ):
Կարդացեք նաև՝ Վահանձև գեղձի կիստայի միջմաշկային էթանոլային ներարկման կլինիկական դեպք