Լեղականգի (խոլեստազ) դեպքում լեղին չի հոսում լյարդից դեպի 12-մատնյա աղի, և կուտակվում է լյարդում, ինչը հնարավոր է լեղածորանի նեղացման կամ խցանման արդյունք լինի:
Լեղուղիների ինտերվենցիոն ռադիոլոգիան միտված է խոլեսատզի (լեղականգ) վերացմանը, մինիմալ ինվազիվ քիչ վնասակար միջամտություններիի միջոցով: Արյան մեջ բարձր բիլիռուբինի ցուցանիշներով հիանդներին, որպես առաջին էտապ միջամտություն՝ կատարվում է լեղուղիների միջմաշկային միջլյարդային արտաքին դրենավորում:
Այս միջամտության արդյունքում ներլյարդային կամ արտալյարդային լեղածորանի մեջ դրենաժային խողովակ է տեղադրվում ինչի շնորհիվ հնարավորություն է ստեղծվում ապահովել լեղու արտահոսք լեղուղիներից և այդպիսով վերացնել խոլեստազը:
Լեղուղիների արտաքին դրենավորումը առավել օպտիմալ և անվտանգ բուժական տարբերակն է՝ մեխանիկակն դեղնուկի արդյունքում առաջացած լյարդային անբավարարության հետ նահանջի:
Լեղուղիների ներքին դրենավորումը կամ ստենտավորումը հիմնականում կատարվում է լեղուղիների արտաքին դրենավորումից հետո երբ բիլիռուբինի ցուցանիշները արյան մեջ կարգավորվում են և նահանջում է լյարդային անբավարարութունը:
Լեղուղիների նիտինոլային ստենտավորումը իրականցվում է լեղուղիների անցանելիությունը վերականգնելու նպատակով: Այս միջամտությունը հինականում կատարվում է այն դեպքում երբ լեղածորանները խցանման պատճառը հանդիսանում է ուռուցքային հիվանդությունը:
Լեղածորանի մեջ տեղադրված նիտինոլային ստենտը հետագայում պաշտպանիչ կմախքի/հենքի դեր է կատարում, լեղածորանի նեղացած լուսանցքը ստենտի միջոցով բացվում է և հնարավորություն ստեղծվում խաթարված լեղու հոսքի վերականգնմանը բնականոն ուղիով:
Հաճախ խոլեսատզի պատճառ է հանդիսանում լեղածորանում քարերի առկայությունը, որը հանդիսանում է լեղաքարային հիվանդության բարդություն ։ Լեղուղիների վրա իրականացվող մինիմալ ինվազիվ միջամտութունների շնորհիվ հնարավոր է իրականացնել քարերի հեռացումը։
Միջմաշկային ճանապարհով մուտք գործելով լեղուղիներ՝ հատուկ գործիքավորման օգնությամբ քարերը հնարավոր է հեռացնել:
Փոքր ու միջին տրամաչափի քարերը հնարավոր է հատուկ բալոն-լայնիչի օգնությամբ լեղածորանից հրել դեպի 12-մատնյա աղիք, իսկ 5մմ-ից մեծ քարերի դեպքում բալոնն օգտագործվում է դեպի 12 մատնյա աղիք մուտքը լայնացնելու համար:
Լեղածորանի ասեղնածակումը սովորաբար կատարվում է քնաբեր դեղորայքի և տեղային անզգայացման ներքո, թեպետ երբեմն, կախված տվյալ հիվանդի վիճակից և տարիքից, հնարավոր է կիրառվի ընդհանուր անզգայացում:
Պացիենտը պառկում է մեջքի վրա: Միջամտությունը կատարվում է ռենտգենային, և ուլտրաձայնային հսկողության պայմաններում՝ ասեղնածակման ուղղությունը հսկելու համար:
Ինտերվենցիոն ռադիոլոգը մաշկի միջով բարակ ասեղ է ներմուծում լյարդի աջ կամ ձախ բլթի լեղուղիներ: Աջ բլթի ասեղնածակումը կատարվում է միջկողային տարածությունով իսկ ձախ բլթի դեպքում՝ կրծոսկրից ներքև որովայնի առաջային մակերեսի վերին հատվածով:
Ասեղնածակումից հետո ինտերվենցիոն ռադիոլոգը ներարկում է կոնտրաստանյութ, որն օգնությամբ ռենտգեն պատկերներովվիզուալիզացվում է լեղածորանը: Այնուհետև լեղածորանի մեջ ներմուծվում է կաթետեր և ուղղորդող լար : Որից հետո հստակ լինում է կողմնորոշվել լեղածորանների ընդհատման մակարդակը և պատճառը և կիրառելով հատուկ ԻՌ տեխնոլոգիա իրականացնել լեղածորանների դրենավորում կամ ստենտավորում:
Դրենաժային կաթետերն ունի մի քանի անցք, որոնց միջոցով լեղին դրենավորվում է՝ արտաքին դրենավորման պարագայում դեպի դուրս՝ պարկի մեջ, իսկ ներքին դրենավորման պարագայում և դեպի դուրս և դեպի ներս՝ աղիներ: Պարկն ամրացվում է մաշկին մի քանի օր շարունակ, մինչևբիլիռուբինի մակարդակը արյան մեջ կարգավորվի: Ներքին դրենավորման դեպքում դրենաժային կաթետերը օրական 1-2 անգամ լվացվում է նատրիումի քլորիդով, որպեսզի անցքերը չխցանվեն:
Միջամտությունը կատարվում է լեղուղիների անցանելիությունը ապահովելու և լեղուն արտահոսք կամ ներհոսք ապահովեու նպատակով։ Որպես այլընտրանք միջոց հանդիսանում է լեղուղիների վրա կատարվող էնդոսկոպիկ միջամտությունները։
Ամենատարածված բարդությւոնը արյունահոսությունն է դեպի լեղուղիներ, սովորաբար՝ երակից: Հիմնականում բուժման կարիք չի լինում, այն վերականգնվում է ինքնուրույն: Երբեմն լեղուղիներ ինֆեկցիայի մուտքի դեպքում կարող է առաջանալ լեղուղիների բորբոքում ՝ խոլանգիտ, ինչը կարող է ուղեկցվել դողով սարսուռով և մարմնի ջերմաստիճանի բարձրացմամբ: Այս դեպքում նշանակվում է սպեցիֆիկ հակաբակտերիալ բուժում:
թարգմանությունը` irg.am
աղբյուրը՝ cirse.org